Tình hình chăn nuôi gà ở Việt Nam: Những thách thức và cơ hội

Chăn nuôi gà là một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam, cung cấp nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng và thu nhập cho hàng triệu nông dân. Tuy nhiên, ngành chăn nuôi gà cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội trong bối cảnh hội nhập quốc tế và biến đổi khí hậu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhìn lại tình hình chăn nuôi gà ở Việt Nam trong 10 năm qua, phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành và đề xuất những giải pháp để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế của chăn nuôi gà.

Thực trạng ngành chăn nuôi gà của Việt Nam hiện nay

Theo số liệu của Cục Chăn nuôi, tổng đàn gà của Việt Nam vào năm 2022 ước đạt 316,916 triệu con, chiếm 77,5% tổng đàn gia cầm và tăng trưởng trên 5% so với năm 2011. Sản lượng thịt gà trong nước đạt 1,3 triệu tấn, chiếm 64% tổng sản lượng thịt gia cầm và tăng trưởng trên 6% so với năm 2011. Sản lượng trứng gà trong nước đạt 9,8 tỷ quả, chiếm 53% tổng sản lượng trứng gia cầm và tăng trưởng trên 7% so với năm 20112. Ngoài ra, Việt Nam cũng xuất khẩu được khoảng 20 nghìn tấn thịt gà và 1,5 tỷ quả trứng gà sang các thị trường như Campuchia, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước Trung Đông.

Tuy nhiên, ngành chăn nuôi gà của Việt Nam cũng gặp không ít khó khăn do quy mô nhỏ lẻ, thiếu con giống chất lượng cao, thiếu nguồn thức ăn chăn nuôi an toàn và giá cả phải chịu sự biến động của thị trường. Đặc biệt, dịch bệnh là mối đe dọa lớn nhất đối với ngành chăn nuôi gà, như dịch cúm gia cầm H5N1, H5N6 và H7N9 đã gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi trong những năm qua. Ngoài ra, ngành chăn nuôi gà còn phải cạnh tranh với các sản phẩm nhập khẩu từ các nước có công nghệ và quy mô lớn hơn như Thái Lan, Brazil và Mỹ.

Những thách thức của ngành chăn nuôi gà ở Việt Nam

Ngành chăn nuôi gà ở Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức cạnh tranh từ nhiều khía cạnh khác nhau, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững của ngành. Các thách thức cạnh tranh này bao gồm:

• Chi phí sản xuất cao do nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi: Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, năm 2020, Việt Nam nhập khẩu hơn 17 triệu tấn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, trị giá hơn 6 tỷ USD. Nguyên liệu thức ăn chăn nuôi chiếm khoảng 70-80% chi phí sản xuất gà, do đó việc phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu làm tăng chi phí sản xuất và giảm lợi nhuận cho người chăn nuôi. Ngoài ra, việc nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi còn tiềm ẩn rủi ro về an toàn thực phẩm và sức khỏe động vật, do có thể mang theo các tác nhân gây bệnh hoặc các chất cấm.
• Dịch bệnh cúm gia cầm: Dịch bệnh cúm gia cầm là một trong những rủi ro lớn nhất đối với ngành chăn nuôi gà, không chỉ gây thiệt hại về số lượng và chất lượng sản phẩm, mà còn ảnh hưởng đến uy tín và niềm tin của người tiêu dùng. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, từ năm 2003 đến nay, Việt Nam đã ghi nhận 128 trường hợp mắc cúm A (H5) trên người, trong đó có 64 trường hợp tử vong. Ngoài ra, Việt Nam còn phải đối mặt với các loại vi rút cúm gia cầm mới như A (H5N6), A (H5N8) và A (H5N2), có khả năng lây truyền từ gia cầm sang người. Để phòng chống dịch bệnh cúm gia cầm, ngành chăn nuôi gà phải tuân thủ các quy định về kiểm dịch, tiêm phòng, xử lý an toàn các con gà bị bệnh hoặc chết.
• Cạnh tranh từ các nước khác: Ngành chăn nuôi gà Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các nước xuất khẩu gà vào Việt Nam, như Mỹ, Brazil, Hàn Quốc, Ba Lan… Các sản phẩm gà nhập khẩu từ các nước này có giá rẻ hơn so với sản phẩm gà trong nước do có quy mô chăn nuôi lớn, hiệu quả kinh tế cao, chi phí sản xuất thấp. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong 9 tháng đầu năm 2020, Việt Nam đã nhập khẩu hơn 100.000 tấn gà và các sản phẩm từ gà, tăng 47% so với cùng kỳ năm 2019. Giá gà nhập khẩu dao động từ 10.000-20.000 đồng/kg, trong khi giá gà trong nước từ 30.000-40.000 đồng/kg. Sự chênh lệch giá cả này đã làm giảm lợi thế cạnh tranh của ngành chăn nuôi gà Việt Nam trên thị trường nội địa.
• Thiếu quy chuẩn và chứng nhận chất lượng: Ngành chăn nuôi gà Việt Nam còn thiếu những quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về các yêu cầu kỹ thuật đối với giống gà, thức ăn chăn nuôi, sản phẩm gà và các dịch vụ có liên quan. Việc thiếu quy chuẩn này làm khó cho việc kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm và bảo vệ người tiêu dùng. Ngoài ra, ngành chăn nuôi gà Việt Nam còn thiếu những chứng nhận uy tín về chất lượng sản phẩm, an toàn sinh học, bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu… Các chứng nhận này là những yêu cầu của các hiệp định thương mại tự do như CPTPP và EVFTA. Đây là những yêu cầu khắt khe và mới mẻ đối với ngành chăn nuôi gà Việt Nam, yêu cầu sự nâng cao năng lực và chuyển đổi công nghệ.

Để vượt qua những thách thức cạnh tranh này, ngành chăn nuôi gà Việt Nam cần có những giải pháp toàn diện và hiệu quả, bao gồm: tăng cường phòng chống dịch bệnh, nâng cao chất lượng và an toàn thực phẩm, đa dạng hóa sản phẩm và thị trường, ứng dụng công nghệ và khoa học kỹ thuật, hợp tác liên kết giữa các bên liên quan, nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành chăn nuôi gà Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Những cơ hội của ngành chăn nuôi gà ở Việt Nam

Trong những năm gần đây, ngành chăn nuôi gà đã có nhiều cơ hội phát triển nhờ vào các yếu tố sau:

• Nhu cầu tiêu thụ gà trong nước và quốc tế tăng cao: Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, sản lượng thịt gà của Việt Nam năm 2020 đạt 1,2 triệu tấn, tăng 8,6% so với năm 2019. Nhu cầu tiêu thụ thịt gà của người Việt Nam đang dần tăng lên do sự đa dạng hóa khẩu vị, sự quan tâm đến sức khỏe và an toàn thực phẩm. Thịt gà được coi là một loại thịt có giá trị dinh dưỡng cao, ít béo và giàu protein. Ngoài ra, thị trường xuất khẩu thịt gà của Việt Nam cũng có nhiều tiềm năng khi được mở rộng sang các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Campuchia…. Theo Hiệp hội Chăn nuôi Gia cầm Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu thịt gà của Việt Nam năm 2020 ước đạt 18 triệu USD, tăng 20% so với năm 2019.
• Sự hỗ trợ của chính phủ và các tổ chức quốc tế: Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách nhằm khuyến khích và hỗ trợ ngành chăn nuôi gà phát triển bền vững. Một số chính sách tiêu biểu như: miễn thuế nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi, hỗ trợ vốn vay ưu đãi cho các doanh nghiệp và hộ chăn nuôi, hỗ trợ xây dựng chuỗi giá trị sản xuất an toàn, hỗ trợ xây dựng và công nhận các cơ sở sản xuất gà giống… Bên cạnh đó, các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới, FAO, USAID… cũng đã có nhiều hoạt động hợp tác và hỗ trợ ngành chăn nuôi gà Việt Nam trong các lĩnh vực như: nâng cao năng lực quản lý, phòng chống dịch bệnh, cải thiện chất lượng sản phẩm, tiếp cận thị trường quốc tế,…
• Áp dụng công nghệ và khoa học vào chăn nuôi: Công nghệ và khoa học là những yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả và chất lượng của ngành chăn nuôi gà. Các cơ sở chăn nuôi gà đã áp dụng nhiều công nghệ mới như: công nghệ sinh học trong chọn giống, công nghệ thông tin trong quản lý và theo dõi đàn gà, công nghệ chế biến thức ăn chăn nuôi, công nghệ xử lý chất thải… . Ngoài ra, các nghiên cứu khoa học cũng đã đóng góp vào việc phát triển các giống gà bản địa có năng suất cao, phù hợp với điều kiện khí hậu và địa hình của Việt Nam, như gà Ri, gà Nòi, gà Tre, gà Ninh Hòa… .
• Phát triển các cơ sở sản xuất và cung cấp gà giống: Để đảm bảo nguồn con giống chất lượng cho ngành chăn nuôi gà, các cơ sở sản xuất và cung cấp gà giống đã được xây dựng và phát triển trên khắp cả nước. Hiện nay, có khoảng 200 cơ sở sản xuất gà giống được công nhận đạt tiêu chuẩn quốc gia. Các cơ sở này không chỉ cung cấp gà giống cho thị trường trong nước mà còn xuất khẩu sang các nước láng giềng như Lào, Campuchia, Myanmar…. Các cơ sở sản xuất gà giống cũng đã áp dụng các biện pháp kiểm soát chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc của sản phẩm.

Những cơ hội trên đã tạo ra động lực cho ngành chăn nuôi gà Việt Nam phát triển mạnh mẽ và bền vững, góp phần vào việc tăng thu nhập cho người dân, tạo việc làm cho lao động nông thôn và nâng cao giá trị xuất khẩu của ngành nông nghiệp.

Một số khuyến nghị hoặc giải pháp cho ngành chăn nuôi gà ở Việt Nam

• Đầu tư vào nghiên cứu và phòng chống dịch bệnh: Dịch bệnh là một trong những rủi ro lớn nhất đối với ngành chăn nuôi gà, không chỉ gây thiệt hại về số lượng và chất lượng sản phẩm, mà còn làm giảm niềm tin của người tiêu dùng, ảnh hưởng đến nhu cầu và giá cả thị trường. Do đó, việc đầu tư vào nghiên cứu và phòng chống dịch bệnh là rất cần thiết và quan trọng. Ngành chăn nuôi gà cần tăng cường hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học, các tổ chức quốc tế để nghiên cứu các biện pháp phòng ngừa, kiểm soát và xử lý các loại dịch bệnh trên gia cầm, như cúm gia cầm, Newcastle, Gumboro, Marek… Ngành chăn nuôi gà cũng cần áp dụng các công nghệ mới trong việc theo dõi, giám sát và cảnh báo sớm các dịch bệnh. Ngoài ra, ngành chăn nuôi gà cần tuân thủ các quy định về kiểm dịch, tiêm phòng, xử lý an toàn các con gà bị bệnh hoặc chết.
• Hợp tác với các đối tác quốc tế: Hợp tác với các đối tác quốc tế là một trong những giải pháp giúp ngành chăn nuôi gà Việt Nam tiếp cận được các nguồn lực, kinh nghiệm và thị trường mới. Ngành chăn nuôi gà Việt Nam đã có nhiều hoạt động hợp tác với các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới, FAO, USAID… trong các lĩnh vực như: nâng cao năng lực quản lý, phòng chống dịch bệnh, cải thiện chất lượng sản phẩm, tiếp cận thị trường quốc tế. Ngành chăn nuôi gà Việt Nam cũng đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do với các nước khác như CPTPP và EVFTA, mở ra nhiều cơ hội xuất khẩu sản phẩm gà sang các thị trường lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc… . Tuy nhiên, để hợp tác hiệu quả và bền vững với các đối tác quốc tế, ngành chăn nuôi gà Việt Nam cần nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng các yêu cầu về chất lượng, an toàn sinh học, bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu…
• Đào tạo và nâng cao năng lực cho người lao động: Người lao động là nhân tố then chốt để nâng cao hiệu quả và chất lượng của ngành chăn nuôi gà. Do đó, việc đào tạo và nâng cao năng lực cho người lao động là rất cần thiết và quan trọng. Ngành chăn nuôi gà cần hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu, các tổ chức quốc tế để tổ chức các khóa đào tạo, huấn luyện, tập huấn về các kỹ năng và kiến thức liên quan đến chăn nuôi gà, như: chọn giống, nuôi dưỡng, phòng bệnh, thu hoạch, chế biến, tiêu thụ… Ngành chăn nuôi gà cũng cần áp dụng các công nghệ mới trong việc truyền tải và trao đổi thông tin, kiến thức giữa các bên liên quan. Ngoài ra, ngành chăn nuôi gà cần tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tham gia các hoạt động học tập, nghiên cứu, sáng tạo và đổi mới.

Bên trên là toàn bộ tình hình chăn nuôi gà ở Việt Nam, và ngành chăn nuôi gà ở Việt Nam là một ngành có tiềm năng lớn, nhưng cũng cần phải vượt qua nhiều thách thức để phát triển bền vững. Chỉ có khi có sự nỗ lực của cả chính quyền, doanh nghiệp và người dân, ngành chăn nuôi gà mới có thể đạt được những thành tựu xứng đáng.

Phát triển ngành chăn nuôi gà toàn diện cùng với Vietstock

Hiểu được những thách thức cũng như cơ hội của ngành chăn nuôi nói chung và ngành chăn nuôi gà nói riêng, nhằm giúp các hộ chăn nuôi, doanh nghiệp,… có một nơi để tham quan, kết nối, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm,…Triển lãm Vietstock 2023 sẽ mang đến ngành chăn nuôi nhiều chương trình: 

• Chương trình Kết nối Doanh nghiệp: tại Vietstock 2023 cho phép các doanh nghiệp cập nhật trực tuyến: hồ sơ năng lực; sản phẩm/công nghệ tiêu biểu biểu, chương trình này sẽ được diễn ra trước sự kiện 1 tháng, nhằm giúp các doanh nghiệp kết nối trước và chuẩn bị các phương án cho những “quyết định cuối cùng” khi “gặp mặt” tại triển lãm.
• Hội nghị và hội thảo kỹ thuật: trước và trong thời gian diễn ra triển lãm, chúng tôi sẽ tổ chức nhiều buổi hội nghị và hội thảo về các chủ đề đang được ngành chăn nuôi trong nước và thế giới quan tâm, tại các tỉnh thành chăn nuôi trọng điểm tại Việt Nam và Campuchia.
• Giới thiệu công nghệ, sản phẩm và giải pháp: Vietstock 2023 sẽ là cơ hội để các doanh nghiệp trưng bày các sản phẩm, dịch vụ tiêu biểu của mình tới khách hàng tiềm năng. Bên cạnh đó, công việc này còn giúp các khách tham quan cập nhật nhanh các kiến thức, kinh nghiệm cũng như giải pháp đang được những doanh nghiệp lớn trong ngành áp dụng.
• Giải thưởng ngành chăn nuôi VIETSTOCK Award: Năm nay, Vietstock sẽ có thêm phần trao thưởng cho các doanh nghiệp, tổ chức đã có nhiều đóng góp thiết thực, ý nghĩa và đạt được nhiều thành tựu trong việc phát triển ngành chăn nuôi & thủy sản nước nhà.
• Hội nghị quốc tế nuôi trồng thủy sản: Đặc biệt năm nay Triển lãm Vietstock 2023 sẽ kết hợp cùng với triển lãm quốc tế chuyên ngành thủy sản Aquaculture Việt Nam 2023, hứa hẹn sẽ mang đến mọi người tiếp cận được toàn bộ chuỗi giá trị chăn nuôi thủy sản từ lĩnh vực nuôi trồng, đánh bắt cho đến chế biến.
• Khu gian hàng Phát triển Bền vững: thông qua các chương trình hội thảo và kết nối Vietstock 2023 sẽ giúp thúc đẩy quá trình phát triển, hợp tác, liên kết giữa các doanh nghiệp; tạo nền tảng phát triển chuỗi giá trị, các mô hình nông nghiệp tiên tiến.
• Khách tham quan theo đoàn: Đặc biệt Vietstock 2023 cũng rất quan tâm và mong muốn được tiếp đón các doanh nghiệp, khách tham quan ở những nơi xa, nên chúng tôi có phối hợp với các Trung tâm khuyến nông, Chi cục Thú y tại các địa phương, tổ chức các chương trình tham quan, hướng dẫn chi tiết và hỗ trợ phương tiện đi lại cho các hộ chăn nuôi ở các khu vực xa đến triển lãm.
• Khu gian hàng Trứng: Triển lãm Vietstock 2023 được diễn ra đồng thời cùng với Ngày Trứng thế giới được tổ chức trên toàn thế giới, nên năm nay chúng tôi có tổ chức nhiều hoạt động về ngành nghề trứng như: Hội thảo ngành Trứng; Trứng Showcase; Phát trứng miễn phí; Cuộc thi và trình diễn….

Vietstock là triển lãm quốc tế hàng đầu về ngành chăn nuôi, chế biến thịt và thức ăn chăn nuôi được tổ chức thường nên, năm nay triển lãm sẽ được tổ chức tại Trung tâm Hội chợ & Triển lãm Sài Gòn, TP.HCM từ ngày 11 từ 13 tháng 10 năm 2023.

Vietstock năm nay quy tụ hơn 350 đơn vị kinh doanh đầu ngành chăn nuôi, thức ăn chăn nuôi và chế biến thịt từ hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ. Cùng với nhiều hội nghị và hội thảo kỹ thuật được tổ chức xuyên suốt trước và trong thời gian diễn ra triển lãm, đây nhất định là cơ hội tuyệt vời để các doanh nghiệp, hộ chăn nuôi tiếp cận được được những kiến thức, giải pháp công nghệ mới đang được áp dụng rất thành công ở nhiều quốc gia.

Hơn nữa, Triển lãm B2B – Vietstock còn là nơi để các doanh nghiệp và khách hàng trong ngành chăn nuôi kết nối, cùng nhau mở rộng kinh doanh, học hỏi được những ý tưởng, sản phẩm, dịch vụ mới,… có thể áp dụng cho mô hình chăn nuôi của mình.

Đừng bỏ lỡ bất kỳ hoạt động và giá trị nào của triển lãm bằng cách đăng ký ngay hôm nay!

————————–

• Đăng ký trưng bày: https://vietstock.org/dat-gian-hang/
• Đăng ký tham quan: https://ers.ubmthailand.com/vs23

————————–

Box thông tin:

Để biết thêm thông tin chi tiết, Quý vị vui lòng liên hệ Ban tổ chức:

• Ms. Trang – [email protected]
• Ms. Phương – [email protected] (Hỗ trợ đăng ký theo đoàn)
• Tel: (+84) 28 3622 2588