Cách chăn nuôi dê sinh sản đạt hiệu quả kinh tế cao
Dê là một loài gia súc quan trọng, có khả năng thích nghi với điều kiện khắc nghiệt và cung cấp nhiều sản phẩm như thịt, sữa, da và lông. Chăn nuôi dê sinh sản là một hình thức kinh doanh hiệu quả, giúp tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho nông dân. Tuy nhiên, để chăn nuôi dê sinh sản đạt hiệu quả kinh tế cao, cần phải tuân thủ những nguyên tắc cơ bản về chọn giống, chăm sóc, dinh dưỡng và phòng bệnh cho dê. Trong bài viết này, Vietstock sẽ giới thiệu cho bạn những cách chăn nuôi dê sinh sản hiệu quả nhất.
Biện pháp nâng cao năng suất và khả năng sinh sản của dê
Cải tạo giống
Đây là biện pháp quan trọng nhất để nâng cao chất lượng và số lượng con giống của dê. Bạn có thể áp dụng các phương pháp chọn lọc nhân tạo, lai giống, công nghệ phôi, thụ tinh nhân tạo để tạo ra các giống dê có khả năng sinh trưởng, cho sữa và cho thịt cao. Bạn nên chọn những giống dê kiêm dụng như dê Bách Thảo, dê Barbari, dê Beetal hay dê Boer để nuôi.
Yếu tố môi trường
Yếu tố môi trường sống sẽ bao gồm: thức ăn, nước uống, chuồng tại, kỹ thuật chăm sóc, phương thức quản lý, thú y, phòng bệnh… Để nâng cao năng suất, trước tiên, thức ăn phải đầy đủ, đa dạng, sạch sẽ và không chứa chất độc hại. Lượng thức ăn trong ngày phải đáp ứng được nhu cầu duy trì và phát triển của dê sinh sản theo các thời kỳ. Hơn nữa, phải đảm bảo công tác vệ sinh chuồng trại an toàn, thực hiện các biện pháp thú y, phòng trị bệnh. Định kỳ tiêm vacxin cho đàn dê các lứa tuổi.
Kỹ thuật nuôi dê sinh sản
Kỹ thuật chọn giống và phối giống
Chọn dê đực giống
Dê đực giống phải có thể chất khỏe mạnh, thân hình cân đối, biểu hiện tính đực rõ ràng, tính hăng hái và hơi ốm vào mùa phối giống. Đầu cổ mạnh, ngẩng cao, lồng ngực sâu và dài, lưng thẳng, mông dài và dốc từ từ, lông mịn. Bốn chân thẳng và mạnh, phần cổ chân không quay ra ngoài nhiều và cân xứng với phần thân. Dê đực giống phải có cơ quan sinh dục phát triển đều, săn, khỏe mạnh, bìu dái nổi rõ. Chất lượng tinh dịch tốt, không có tinh trùng dị dạng. Nên chọn dê đực trong lứa sinh đôi. Nên chọn giống dê đực từ lứa thứ 2 của dê mẹ chất lượng, và trong đàn đẻ được 2 con.
Chọn dê cái giống
Dê cái giống phải có thân hình cân đối, khung xương lớn, cấu trúc cân xứng, lưng thẳng, bụng to vừa phải, hông rộng. Đầu rộng và hơi dài, trông rắn chắc và linh hoạt. Tai to, dài, sừng quặp về phía sau. Bầu vú là yếu tố quan trọng trong kỹ thuật chọn dê cái giống. Bầu vú phải to, đều nhau, nằm gọn hướng về trước. Núm vú dài khoảng 4-6 cm, nằm vững chắc trên mỗi bầu vú. Bầu vú không bị xệ xuống mặt đất hay bị viêm. Dê cái sinh sản chất lượng tốt phải có tỉ lệ thụ thai hàng năm đạt 85% trở lên. Khoảng cách đẻ giữa các lứa đều đặn, tỷ lệ nuôi sống cao.
Phối giống cho dê sinh sản
Một chu kỳ động dục của dê sẽ kéo dài từ 19 – 21 ngày, động dục kéo dài từ 1 – 3 ngày. Người chăn nuôi cần quan sát kỹ lưỡng để cho phối giống đúng lúc. Cần quan sát các biểu hiện của dê cái khi động dục như: âm đạo sưng hồng, tiết ra nhiều dịch nhầy, hay gọi dê đực, hay quẫy đuôi, hay lao vào các con khác. Thời điểm tốt nhất để phối giống là sau 18 – 36 giờ kể từ khi phát hiện dấu hiệu động dục. Người chăn nuôi có thể áp dụng hai phương pháp phối giống cho dê là tự nhiên hoặc nhân tạo. Phương pháp tự nhiên là để cho dê đực và dê cái giao hợp với nhau theo tỷ lệ 1 con đực cho 25 – 30 con cái. Phương pháp nhân tạo là sử dụng tinh trùng của dê đực đã được xử lý và tiêm vào âm đạo của dê cái bằng một ống tiêm hoặc một thiết bị chuyên dụng. Phương pháp này có thể tăng khả năng lai giống, tiết kiệm chi phí và thời gian, nhưng cần có kỹ thuật cao và thiết bị hiện đại.
Dê sinh sản ăn gì?
Theo các chuyên gia, dê sinh sản cần được cung cấp đầy đủ các loại thức ăn sau:
- Thức ăn thô: Là thức ăn cung cấp chất xơ, giúp kích thích tiêu hóa và ngăn ngừa bệnh tiêu chảy cho dê. Thức ăn thô bao gồm các loại cỏ, rau, lá cây, rơm rạ, vỏ cây… Dê sinh sản cần được cho ăn thức ăn thô khoảng từ 55 đến 70% khẩu phần ăn.
- Thức ăn tinh: Là thức ăn cung cấp chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất, giúp tăng trưởng và sinh sản cho dê. Thức ăn tinh bao gồm các loại ngũ cốc (như bắp, lúa mì, gạo…), bột đậu nành, bột cá, bột thịt… Dê sinh sản cần được cho ăn thức ăn tinh khoảng từ 30 đến 45% khẩu phần ăn.
- Thức ăn phụ gia: Là thức ăn bổ sung các chất thiếu hụt trong thức ăn thô và thức ăn tinh, giúp cân bằng dinh dưỡng và tăng hiệu quả nuôi cho dê. Thức ăn phụ gia bao gồm các loại muối khoáng, vitamin, men vi sinh, enzyme… Dê sinh sản cần được cho ăn thức ăn phụ gia khoảng từ 1 đến 2% khẩu phần ăn.
Kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng dê cái sinh sản
Dê cái mang thai
Sau khi phối giống, người chăn nuôi cần theo dõi kết quả phối giống bằng cách quan sát biểu hiện của dê cái. Nếu sau 21 – 23 ngày mà không thấy dê cái động dục trở lại là có thể dê đã thụ thai. Thời gian mang thai của dê trung bình là 150 ngày (biến động từ 145- 157 ngày) vì vậy người chăn nuôi cần ghi chép ngày phối giống để theo dõi kết quả và dự định ngày dê đẻ. Khi dê có chửa, nhu cầu dinh dưỡng của dê tăng dần lên đặc biệt ở 2 tháng cuối cùng. Người chăn nuôi cần đáp ứng đủ số lượng và chất lượng thức ăn để dê nuôi thai tốt và có nhiều sữa sau khi sinh. Người chăn nuôi cũng nên giữ cho chuồng trại sạch sẽ, thoáng mát, tránh cho dê bị stress hay bị tổn thương.
Dê đẻ
Chăm sóc dê cái khi đẻ: Khi sắp đẻ, người chăn nuôi nên nhốt riêng từng con ở chuồng đã được vệ sinh tiêu độc khô, sạch, kín ấm và yên tĩnh. Trước khi đẻ 5-10 ngày nên giảm bớt thức ăn tinh ở những dê cái có năng suất sữa cao để tránh viêm vú, sốt sữa. Có người trực dê đẻ, chuẩn bị cũi, lót ổ nằm cho dê con sau khi sinh và các loại dụng cụ như cồn iốt, giẻ lau, kéo, chỉ để cắt rốn cho dê sơ sinh. Khi dê đẻ, người chăn nuôi cần hỗ trợ dê nếu có biểu hiện khó đẻ, như: dê đau đẻ quá 2 tiếng mà không thấy con ra, dê có biểu hiện mệt mỏi, thở nhanh, bầu vú sưng to, bị xuất huyết… Người chăn nuôi cần can thiệp kịp thời để giải phóng con và giúp dê mẹ khỏe mạnh.
Chăm sóc dê mẹ sau khi đẻ
Khi dê mẹ đã đẻ hết con, không cho dê mẹ ăn nhau thai. Lúc này, cho dê cái uống nước ấm pha thêm 0,5% muối hoặc đường 5 – 10%. Cung cấp đầy đủ thức ăn thô, xanh, thức ăn tinh giàu dinh dưỡng cho dê mẹ.
Người chăn nuôi cần lau khô và làm ấm cho dê con, cắt rốn và bôi cồn iốt để khử trùng. Cho dê con bú sữa đầu của dê mẹ trong vòng 1-2 giờ sau khi sinh để cung cấp chất dinh dưỡng và kháng thể. Cho dê mẹ ăn uống đầy đủ và nước ấm để phục hồi sức khoẻ và tăng lượng sữa. Tiêm thuốc phòng các bệnh cho dê mẹ và dê con theo đúng từng giai đoạn.
Vietstock 2023: Điểm đến toàn diện của ngành chăn nuôi
Triển lãm VIETSTOCK 2023, với sự tham gia của các chuyên gia hoạt động trong chuỗi giá trị của ngành chăn nuôi, thức ăn chăn nuôi và chế biến thịt, hứa hẹn mang đến những giải pháp, cơ hội và khả năng hợp tác mới độc đáo cho toàn bộ cộng đồng ngành này.
Vietstock 2023 là một sự kiện toàn diện và độc đáo, nơi tập trung các chuyên gia hàng đầu từ Việt Nam và khu vực, hoạt động trong chuỗi giá trị của ngành chăn nuôi, thủy sản, và chế biến thịt. Sự kiện này cung cấp một nền tảng quý báu để gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm, và thúc đẩy sự hợp tác trong ngành.
Ngoài ra triển lãm Vietstock 2023 còn mang đến đa dạng các hội nghị và hội thảo với các chủ đề chuyên ngành như nuôi trồng thủy sản; chăn nuôi gia cầm và gia súc; chăn nuôi bò sữa & bò thịt; năng lượng tái tạo từ chất thải chăn nuôi; dinh dưỡng và thức ăn chăn nuôi; phúc lợi động vật và hội nghị bàn tròn các hiệp hội chăn nuôi khu vực ASEAN. Chuỗi hội nghị và hội thảo kỹ thuật sẽ được tổ chức xuyên suốt trong 3 ngày diễn ra triển lãm.
Triển lãm Vietstock 2023 sẽ được tổ chức từ ngày 11 đến 13 tháng 10 năm 2023 tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), Số 799 Nguyễn Văn Linh, Quận 7, TP. HCM. Tham gia ngay!!
Đăng ký trưng bày: https://vietstock.org/dat-gian-hang/
Đăng ký tham quan: https://ers.ubmthailand.com/vs23
————————–
Box thông tin:
Để biết thêm thông tin chi tiết, Quý vị vui lòng liên hệ Ban tổ chức:
- Ms. Trang – [email protected]
- Ms. Phương – [email protected] (Hỗ trợ đăng ký theo đoàn)
- Tel: (+84) 28 3622 2588