Hướng dẫn chăn nuôi gà thả vườn từ A đến Z
Mô hình chăn nuôi gà thả vườn là hình thức nuôi gà cho phép gà tự do vận động, tìm kiếm thức ăn tự nhiên trên bãi cỏ, đất hoặc vườn. Gà thả vườn có nhiều ưu điểm như: thịt ngon, dai, thơm, giàu dinh dưỡng; ít bị bệnh tật; tiết kiệm chi phí thức ăn; dễ quản lý và chăm sóc. Tuy nhiên, để chăn nuôi gà thả vườn đạt hiệu quả cao, bạn cần lưu ý một số kỹ thuật quan trọng như: chọn giống gà phù hợp, xây dựng chuồng trại thoáng mát, khô ráo, an toàn; cung cấp đủ nước sạch và thức ăn bổ sung; phòng ngừa và điều trị các bệnh thường gặp; thu hoạch và xuất chuồng kịp thời.
Trong bài viết này, tôi sẽ giới thiệu cho bạn chi tiết các kỹ thuật chăn nuôi gà thả vườn theo từng giai đoạn tuổi của gà, cũng như một số lời khuyên hữu ích để bạn có thể áp dụng thành công mô hình này. Hãy cùng theo dõi nhé!
Chuẩn bị chuồng trại và bãi chăn thả
Đầu tiên, bạn cần xây dựng chuồng trại nuôi gà theo các yêu cầu sau:
- Chuồng trại phải có nền cao, kiên cố, dễ vệ sinh, dễ thoát nước, không ẩm ướt, tránh bị chuột đào bới. Bạn có thể láng xi-cát hoặc lát gạch cho nền chuồng.
- Chuồng trại phải có mái che bằng vật liệu khó hấp thu nhiệt để chống nóng, lợp qua vách chuồng khoảng 1m để tránh mưa hắt làm ướt nền chuồng. Bạn có thể lợp bằng tole hoặc mái lá.
- Chuồng trại phải có tường vách cao 30-40cm, còn phía trên dùng lưới thép hoặc phên nứa để thông thoáng. Bạn cũng nên có rèm che bằng vải bạt, bao tải… để bảo vệ gà khỏi mưa, gió rét.
- Chuồng trại phải được ngăn làm nhiều ô để dễ quản lý đàn gà, đặc biệt là gà sinh sản. Bạn có thể ngăn ô bằng lưới thép hoặc nan tre.
- Chuồng trại phải có hệ thống cống rãnh ngầm và đường thoát nước bên ngoài để tránh hiện tượng đọng nước xung quanh tường.
- Chuồng trại phải có diện tích đủ rộng cho gà nuôi nhốt khi không thể thả ra ngoài. Mật độ nuôi là 10-12 con/m2 cho gà con và 5-6 con/m2 cho gà dò.
- Chuồng trại phải được vệ sinh, khử trùng, tiêu độc ít nhất 2 lần trước khi nhận gà về nuôi từ 7-15 ngày. Bạn có thể dùng Formol 2% với liều 1ml/m2, Paricolin 0,05% hoặc Disinfection 0,05% để phun toàn bộ chuồng gà.
Tiếp theo, bạn cần chuẩn bị vườn thả (bãi chăn) cho gà theo các yêu cầu sau:
- Vườn thả phải có cây bóng mát (trồng cây ăn quả hoặc cây lâm nghiệp), có trồng cỏ xanh là nguồn thức ăn có chứa nhiều vitamin, khoáng cho gà. Bạn cũng nên làm lán tạm để treo thêm máng ăn và máng uống cho gà trong thời gian chăn thả.
- Vườn thả phải đủ diện tích cho gà vận động và kiếm thêm thức ăn. Yêu cầu diện tích bãi chăn thả tối thiểu là từ 0,5 đến 1m2/gà. Bãi chăn bố trí cả hai phía (trước và sau) của chuồng nuôi và thực hiện chăn thả luân phiên.
- Vườn thả phải được san lấp bằng phẳng, dễ thoát nước, không có vũng nước tù đọng, không có rác bẩn, vật lạ ở trong bãi chăn. Bạn cũng nên định kỳ thu dọn lông gà rơi vãi ở bãi chăn.
Đó là những hướng dẫn cơ bản về cách chuẩn bị chuồng trại và bãi chăn thả cho gà thả vườn. Bạn có thể tìm hiểu thêm các kỹ thuật nuôi gà khác như chọn giống, cung cấp thức ăn, phòng và trị bệnh… để có hiệu quả kinh tế cao.
Lựa chọn giống gà phù hợp
Lựa chọn giống gà phù hợp là một trong những yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả kinh tế và bền vững của chăn nuôi gà thả vườn. Bạn cần xem xét các tiêu chí như khả năng thích nghi, năng suất, chất lượng thịt và trứng, đặc điểm bệnh tật và nhu cầu thị trường để lựa chọn giống gà ưng ý. Dưới đây là một số giống gà bản địa, đặc sản ở miền Bắc được công nhận theo tiêu chuẩn quốc gia (TCVN):
- Gà ri: Là giống gà phân bố chủ yếu tại khu vực miền Bắc, miền Trung. Gà ri có vóc dáng nhỏ, màu lông đa dạng, da vàng, chân vàng. Thịt gà ri có vị ngọt, thơm, da giòn. Gà ri có tuổi thành thục sinh dục sớm (18 tuần tuổi), năng suất trứng cao (120 quả/mái/năm), tỷ lệ nở cao (85%).
- Gà Hồ: Là một giống gà quý ở Việt Nam, nguồn gốc ở làng Lạc Thổ, thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Gà Hồ có khối lượng cơ thể lớn (gà trống từ 4,5 – 5,5 kg/con và gà mái từ 3,5-4,0 kg/con), màu lông đặc biệt (gà mái có 3 màu lông: đất thó, vỏ quả nhãn chín và màu sẻ; gà trống màu mận, đầu và cánh có màu ánh xanh), mỏ, chân, da màu đỏ. Thịt gà Hồ có vị ngọt, béo, thơm.
- Gà Tiên Yên: Là giống gà bản địa của Tiên Yên, Quảng Ninh. Gà Tiên Yên có đặc điểm là có chùm lông trên đầu và cằm, màu lông đa dạng, da vàng, chân vàng. Thịt gà Tiên Yên có vị ngọt, thơm, da giòn. Mỡ xen vào thịt nên khi ăn gà Tiên Yên còn có vị thơm của mỡ gà. Gà Tiên Yên có tuổi thành thục sinh dục muộn (22 tuần tuổi), năng suất trứng trung bình (78 quả/mái/năm), tỷ lệ nở cao (80%).
Đó là ba giống gà bản địa, đặc sản ở miền Bắc được tôi giới thiệu cho bạn. Bạn có thể tìm hiểu thêm các giống gà khác như gà Lạc Thủy, gà Móng, gà H’Mông… để có thêm lựa chọn phù hợp với điều kiện và mục tiêu của mình.
Chăm sóc và dinh dưỡng cho gà
Bước 1: Chăm sóc gà theo từng giai đoạn tuổi. Gà thả vườn có thể chia làm ba giai đoạn tuổi chính: gà con (từ 1 đến 6 tuần tuổi), gà dò (từ 7 đến 12 tuần tuổi) và gà xuất chuồng (từ 13 tuần tuổi trở lên). Mỗi giai đoạn tuổi có những nhu cầu và biện pháp chăm sóc khác nhau, tham khảo ngay các cách chăn nuôi gà hiệu quả dưới đây:
Giai đoạn gà con
Đây là giai đoạn quan trọng nhất, quyết định sự sống còn và sức khỏe của gà. Bạn cần chú ý những điều sau:
- Úm gà trong lồng ấm áp, sạch sẽ, có rèm che, cót quây, chụp sưởi ấm, máng ăn, máng uống. Nhiệt độ trong lồng nên duy trì từ 32-35 độ C trong tuần đầu tiên, sau đó giảm dần xuống 25-28 độ C trong tuần thứ hai và 20-25 độ C trong tuần thứ ba.
- Cho gà ăn liên tục cám dành cho gà con, có thể trộn thêm vitamin và khoáng chất để tăng sức đề kháng cho gà. Cung cấp đủ nước sạch cho gà uống, thay nước hàng ngày và vệ sinh máng uống sạch sẽ.
- Tiêm phòng cho gà các bệnh thường gặp như: dịch tả, viêm phổi, cúm gà, sởi gà… Bạn cần tuân theo lịch tiêm phòng và liều lượng theo khuyến cáo của thú y. Bạn cũng cần quan sát thường xuyên tình trạng sức khỏe của gà, nếu phát hiện gà bệnh, bạn cần cách ly và điều trị kịp thời.
- Khi gà được 4 tuần tuổi, bạn có thể cho gà ra ngoài vườn để tìm kiếm thức ăn tự nhiên khi thời tiết tốt. Bạn cần quây lưới xung quanh khu vực chăn thả để tránh gà đi lạc hoặc bị kẻ xấu tấn công.
Giai đoạn gà dò
Đây là giai đoạn gà phát triển nhanh, tăng trọng và tích lũy dinh dưỡng.
- Cho gà ra ngoài vườn để tự do vận động, tìm kiếm thức ăn tự nhiên như cỏ, hạt, sâu bọ… Bãi chăn thả phải có cây bóng mát, có trồng cỏ xanh là nguồn thức ăn giàu vitamin và khoáng cho gà. Bãi chăn thả phải có diện tích đủ rộng cho gà vận động và kiếm thêm thức ăn. Yêu cầu diện tích bãi chăn thả tối thiểu là từ 0,5 đến 1m2/gà.
- Bổ sung thêm thức ăn công nghiệp hoặc hỗn hợp ngũ cốc cho gà để đảm bảo đủ dinh dưỡng. Bạn có thể làm lán tạm để treo thêm máng ăn và máng uống cho gà trong thời gian chăn thả. Bạn cần chú ý tránh mưa ướt và vệ sinh máng sạch sẽ.
- Tiếp tục tiêm phòng cho gà các bệnh theo lịch và liều lượng theo khuyến cáo của thú y. Bạn cũng cần quan sát thường xuyên tình trạng sức khỏe của gà, nếu phát hiện gà bệnh, bạn cần cách ly và điều trị kịp thời.
Giai đoạn gà xuất chuồng
Đây là giai đoạn gà đã đạt trọng lượng mong muốn, sẵn sàng để thu hoạch.
- Chọn thời điểm thuận lợi để thu hoạch gà, thường là vào mùa khô, khi nhu cầu tiêu thụ cao. Bạn cần kiểm tra kỹ chất lượng thịt hoặc trứng của gà trước khi bán, đảm bảo gà không bị bệnh tật, không dư lượng thuốc. Bạn cũng cần chọn phương tiện vận chuyển an toàn, nhanh chóng, tránh làm tổn thương gà.
- Sau khi xuất chuồng, bạn cần vệ sinh và khử trùng chuồng trại, dụng cụ nuôi, bãi chăn thả để chuẩn bị cho đợt nuôi mới. Bạn cũng nên xoay vòng các khu vực chăn thả để tránh quá tải và tái dùng dinh dưỡng.
Tiềm năng phát triển của ngành chăn nuôi gà thả vườn
Chăn nuôi gà thả vườn là một hình thức chăn nuôi phổ biến ở nhiều địa phương, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, miền núi, miền biển. Chăn nuôi gà thả vườn có nhiều ưu điểm như: tận dụng được nguồn thức ăn tự nhiên, giảm chi phí đầu vào, tăng khả năng chống chịu bệnh tật, cải thiện chất lượng thịt và trứng, bảo tồn được các giống gà bản địa, đặc sản. Ngoài ra, chăn nuôi gà thả vườn còn góp phần bảo vệ môi trường, duy trì cân bằng sinh thái, tạo thu nhập ổn định cho các hộ nông dân.
Theo Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, tiềm năng phát triển của ngành chăn nuôi gà thả vườn rất lớn. Nhu cầu tiêu thụ gà thả vườn trên thị trường trong nước và xuất khẩu ngày càng tăng cao do người tiêu dùng ưa chuộng sản phẩm an toàn, sạch, có hương vị đặc trưng. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 300 triệu con gà ta và gà lai được nuôi theo hình thức thả vườn. Trong đó, có nhiều giống gà quý hiếm như gà Hồ, gà Tiên Yên, gà Lạc Thủy… đã được công nhận theo tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) và được bảo tồn và phát triển. Ngành chăn nuôi gà thả vườn cũng đã thu hút được sự quan tâm và hỗ trợ của các cơ quan nhà nước và các tổ chức phi chính phủ trong việc cung cấp giống, tập huấn kỹ thuật, xây dựng chuỗi giá trị….
Tuy nhiên, ngành chăn nuôi gà thả vườn cũng đang đối mặt với một số khó khăn và thách thức như: thiếu quy hoạch và quản lý chặt chẽ các khu vực nuôi gà; thiếu nguồn giống chất lượng cao và ổn định; thiếu hệ thống thu mua và tiêu thụ sản phẩm; thiếu kiểm soát dịch bệnh và an toàn sinh học; thiếu nhãn hiệu và chứng nhận cho sản phẩm…3. Để khắc phục những hạn chế này, ngành chăn nuôi gà thả vườn cần được đẩy mạnh áp dụng công nghệ cao, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm; xây dựng các mô hình liên kết giữa các bên trong chuỗi giá trị; tăng cường quảng bá và xúc tiến thương mại cho sản phẩm; tăng cường giám sát và kiểm tra an toàn sinh học; tăng cường bảo vệ và phát huy giá trị của các giống gà đặc trưng…
Nâng cao chất lượng sản lượng chăn nuôi gà thả vườn cùng Vietstock
Trong năm nay, Vietstock sẽ đồng hành cùng với các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực chăn nuôi, sẽ mang đến những phân tích chuyên sâu cũng như giải pháp cho ngành chăn nuôi tại Việt Nam nói chung và ngành chăn nuôi gia cầm nói riêng.
Đăng ký ngay bên dưới để tiếp nhận được nhiều kiến thức quý báu, tiếp tục phát triển và nhân rộng mô hình kinh doanh.
Box thông tin:
- Đăng ký hội thảo: https://forms.gle/RseSiEbcd3DqaH658
- Đăng ký gian hàng: https://vietstock.org/dat-gian-hang/
- Đăng ký tham quan triển lãm: https://ers.ubmthailand.com/vs23
Để biết thêm thông tin chi tiết, Quý vị vui lòng liên hệ Ban tổ chức:
- Trang – [email protected]
- Phương – [email protected] (Hỗ trợ đăng ký theo đoàn)
- Tel: (+84) 28 3622 2588