Phương pháp xử lý chất thải chăn nuôi lợn phổ biến hiện nay

Hiện nay thì với 1 tấn chất thải chăn nuôi lợn sẽ sinh ra 0,25 tấn CO2 bay vào không khí, còn nếu dựa trên tổng khối lượng chất thải của lợn thì số lượng CO2 sẽ là hơn 17 triệu tấn. Đây là nguyên nhân khiến cho trái đất gặp phải hiệu ứng nhà kính, khiến trái đất nóng lên nhiều hơn cả khí thải từ phương tiện giao thông. Vậy thì chúng ta cần xử lý chúng như thế nào?

Tổng quan về chăn nuôi lợn 

Chăn nuôi lợn là một khía cạnh quan trọng của ngành nông nghiệp và cung cấp nguồn thịt đa dạng và cung ứng cho nhu cầu dinh dưỡng của con người trên khắp thế giới. Trải qua nhiều giai đoạn phát triển và hiện đang là một phần quan trọng trong chuỗi cung ứng thực phẩm, ngành chăn nuôi lợn đem lại nhiều lợi ích kinh tế và cơ hội cho người nông dân và ngành công nghiệp thực phẩm.

Chăn nuôi lợn bắt nguồn từ hàng ngàn năm trước và đã trải qua sự tiến hóa vượt bậc trong quá trình cải tiến di truyền, quản lý chất dinh dưỡng và y tế thú y. Ngày nay, việc chăn nuôi lợn không chỉ đơn thuần là để cung cấp thịt, mà còn đáp ứng các yếu tố như chất lượng sản phẩm, an toàn thực phẩm, và quản lý môi trường.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê năm 2021, nước ta có 13.748 trang trại chăn nuôi với 23,5 triệu con lợn. Tuy nhiên, chăn nuôi lợn cũng làm phát sinh lượng chất thải lớn, gây áp lực ô nhiễm môi trường. Theo ước tính, mỗi con lợn thải ra khoảng 2-4 kg phân và 10-15 lít nước tiểu mỗi ngày. Nếu không được xử lý hiệu quả, chất thải chăn nuôi sẽ gây ô nhiễm không khí, đất và nước, ảnh hưởng đến sức khỏe của người và vật nuôi, cũng như làm giảm đa dạng sinh học và gây biến đổi khí hậu. 

Ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi lợn

Ô nhiễm môi trường do chăn nuôi lợn là một vấn đề đáng lo ngại đang tồn tại trong nhiều khu vực trên khắp thế giới. Việc tăng cường sản xuất lợn để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của con người đã đặt ra nhiều thách thức cho việc quản lý môi trường và bền vững trong ngành chăn nuôi.

Một trong những tác động nghiêm trọng của chăn nuôi lợn là ô nhiễm nước. Quá trình xử lý phân và nước thải từ trại chăn nuôi có thể gây ra sự giảm oxy hòa tan trong nước, gây ảnh hưởng đến đời sống sinh vật và cả hệ thống sinh thái trong môi trường nước ngọt. Chất lượng nước bị ảnh hưởng bởi việc thải ra các chất cặn, vi khuẩn và hợp chất hữu cơ từ phân lợn, gây ra sự nở rộ của các tảo và tạo ra vùng nước “chết” không thể sống được. Điều này có thể dẫn đến sự mất cân bằng trong hệ thống sinh thái nước và ảnh hưởng đến đời sống của nhiều loài sinh vật khác.

Hơn nữa, ô nhiễm không khí cũng là một vấn đề quan trọng. Theo Tổ chức Nông Lương của Liên hợp quốc (FAO), chất thải của gia súc toàn cầu tạo ra 65% lượng Nitơ oxit (N2O) trong khí quyển, là loại khí gây hiệu ứng nhà kính cao gấp 296 lần so với khí CO2.  Cùng với các loại khí khác như CO2, CH4,… gây nên hiệu ứng nhà kính làm trái đất nóng lên. Ngoài ra, các hạt bụi và hợp chất hóa học từ trại chăn nuôi cũng có thể gây ra ô nhiễm không khí, gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường xung quanh. Bên cạnh đó, chất thải chăn nuôi cũng chứa nhiều kim loại nặng, vi sinh vật gây bệnh và các chất hữu cơ có thể làm ô nhiễm không khí, đất và nước, ảnh hưởng đến sức khỏe của người và vật nuôi, cũng như làm giảm đa dạng sinh học.

Các phương pháp xử lý chất thải trong chăn nuôi lợn

Việc xử lý chất thải trong chăn nuôi lợn là một vấn đề cấp thiết và cần được thực hiện đồng bộ các giải pháp từ các cấp, các ngành và các hộ chăn nuôi. Một số phương pháp xử lý chất thải trong chăn nuôi lợn có thể áp dụng là:

Hầm Biogas

Công dụng và cách hoạt động của hầm Biogas

Hầm biogas là một công trình xử lý chất thải chăn nuôi bằng cách phân hủy sinh học để tạo ra khí sinh học, làm nhiên liệu cho bếp gas, chiếu sáng hoặc chạy máy phát điện. 

Cách hoạt động của hầm biogas như sau: Chất thải chăn nuôi lợn (phân và nước tiểu) được đưa vào bể phân hủy, nơi có các vi sinh vật thiếu khí (anaerobic) tiến hành phân hủy các chất hữu cơ trong chất thải. Quá trình phân hủy này tạo ra khí sinh học, gồm chủ yếu là khí metan (CH4) và một số khí khác như CO2, H2S, N2. Khí sinh học được tích trữ trong bể điều áp hoặc trong nắp cố định của bể phân hủy, rồi được dẫn qua ống dẫn khí đến các thiết bị sử dụng. Nước thải sau khi qua bể phân hủy có thể được tái sử dụng làm phân vi sinh hoặc tưới cho rau sạch

Ưu điểm và nhược điểm của hầm Biogas 

Ưu điểm:

• Tạo ra nguồn năng lượng tái tạo: Khí biogas sản xuất trong quá trình phân hủy có thể được sử dụng như một nguồn năng lượng tái tạo. Metan trong khí biogas có thể được đốt để sản xuất nhiệt hoặc điện, giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch.
• Giảm thiểu tác động môi trường: Hầm biogas giúp giảm thiểu lượng methane, một khí nhà kính mạnh, được thải ra môi trường. Điều này giúp hạn chế tác động của biogas lên biến đổi khí hậu và giảm khả năng gây hiệu ứng nhà kính.
• Tạo ra phân bón hữu cơ: Quá trình phân hủy trong hầm biogas tạo ra phân bón hữu cơ giàu dinh dưỡng, có thể được sử dụng để cải thiện chất lượng đất và tăng sản xuất nông nghiệp.
• Giảm thiểu ô nhiễm môi trường: Hệ thống hầm biogas giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường do nước thải chăn nuôi gây ra bằng cách xử lý và xả nước thải đã qua quá trình phân hủy.

Nhược điểm:

• Yêu cầu kiến thức kỹ thuật: Xây dựng và vận hành hầm biogas yêu cầu kiến thức kỹ thuật cao. Việc quản lý và duy trì hệ thống cần sự hiểu biết về cách làm việc của vi khuẩn và quá trình phân hủy.
• Chi phí đầu tư ban đầu: Xây dựng hầm biogas đòi hỏi đầu tư ban đầu khá lớn, bao gồm cả việc mua sắm thiết bị và xây dựng hệ thống.
• Khả năng ảnh hưởng của điều kiện môi trường: Hầm biogas có thể bị ảnh hưởng bởi biến đổi thời tiết và điều kiện môi trường. Nếu không được quản lý cẩn thận, sự biến đổi này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất sản xuất khí biogas và phân hủy.

Chế phẩm sinh học

Công dụng và cách hoạt động của chế phẩm sinh học

Chế phẩm sinh học là các sản phẩm có chứa các vi sinh vật có lợi hoặc các chất do vi sinh vật sản xuất, có khả năng phân hủy các chất hữu cơ, ức chế hoặc tiêu diệt các vi sinh vật gây bệnh, giảm mùi hôi và cải thiện chất lượng môi trường. Có nhiều loại chế phẩm sinh học được sử dụng trong việc xử lý chất thải chăn nuôi lợn, nhưng chủ yếu là các loại có chứa các vi sinh vật thiếu khí (anaerobic) hoặc hiếu khí (aerobic) hoặc kết hợp cả hai. Hiện nay có 2 cách dùng chế phẩm sinh học như sau:

Sử dụng men sinh học

Cách đây khoảng 40 năm về trước người nông dân cũng đã dùng chế phẩm vi sinh nhằm xử lý chất thải chăn nuôi lợn để hạn chế ô nhiễm môi trường. Men sinh học có thể dùng đa dạng khác nhau như là phun trực tiếp vào chuồng nuôi để giảm mùi hôi, hoặc bổ sung vào nước thải của lợn nhằm giảm thiểu khả năng làm ô nhiễm đối với môi trường xung quanh.

Dùng đệm lót sinh học

Người nông dân sẽ dùng các loại phế thải lâm sản, phế phẩm nông sản, sau đó cắt nhỏ ra làm đệm lót ở các chuồng chăn nuôi. Tuy nhiên, phần đệm lót này sẽ được bổ sung thêm những chế phẩm sinh học để môi trường chăn nuôi không tạo ra sự ô nhiễm, đặc biệt là khi có chất thải.

Ưu điểm và nhược điểm của chế phẩm sinh học

Ưu điểm:

• Tăng cường quá trình phân hủy: Chế phẩm sinh học giúp tăng cường khả năng phân hủy các hợp chất hữu cơ trong chất thải, giảm thiểu thời gian phân hủy tự nhiên và tạo ra phân hủy nhanh hơn.
• Giảm mùi và tạo môi trường sạch hơn: Việc sử dụng chế phẩm sinh học có thể giảm tạo ra mùi khó chịu từ chất thải, tạo môi trường sạch hơn và thoải mái hơn cho con người sống xung quanh.
• Tối ưu hóa quản lý chất thải: Chế phẩm sinh học giúp tối ưu hóa quản lý chất thải chăn nuôi lợn bằng cách giảm khả năng gây ô nhiễm môi trường và làm tăng hiệu suất quá trình xử lý.

Nhược điểm:

• Chi phí: Chế phẩm sinh học thường có chi phí đầu tư ban đầu và chi phí duy trì. Việc mua các sản phẩm chế phẩm và duy trì quá trình sử dụng cần tốn kém.
• Cần kiến thức kỹ thuật: Việc sử dụng chế phẩm sinh học yêu cầu sự hiểu biết về vi khuẩn, enzyme và các quá trình sinh học. Việc quản lý chế phẩm và đảm bảo chúng hoạt động hiệu quả cần kiến thức kỹ thuật cao.
• Khả năng ảnh hưởng của điều kiện môi trường: Hiệu suất của chế phẩm sinh học có thể bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết, nhiệt độ và pH trong quá trình xử lý chất thải.

Ủ phân hữu cơ (Compost)

Công dụng và cách hoạt động của ủ phân hữu cơ

Ủ phân hữu cơ là một phương pháp xử lý chất thải rắn (phân và chất độn chuồng) của gia súc, gia cầm bằng cách ủ đống có bổ sung ure hoặc các chất kích thích khác để tăng nhiệt độ và tốc độ phân hủy

Cách hoạt động của ủ phân hữu cơ như sau: Chất thải chăn nuôi lợn (phân và nước tiểu) được trải thành lớp có độ dày 15 – 20cm; rắc chế phẩm vi sinh vật một lớp mỏng lên bề mặt lớp chất thải; tưới nước lên đống nguyên liệu để độ ẩm đạt khoảng 50 – 55%. Tiếp tục làm từng lớp như trên cho đến hết nguyên liệu. Sau đó, đảo trộn đều khối nguyên liệu và kiểm tra pH của hỗn hợp: Nếu pH hỗn hợp < 7 cần bổ sung vôi bột sao cho pH đạt ≥ 7 – 7,5. Đống nguyên liệu được ủ trong thời gian 40 – 45 ngày, trong quá trình này cần đảo trộn lại ít nhất hai lần để tăng hiệu quả phân hủy. Sau khi kết thúc quá trình ủ, sản phẩm để nguyên 1 – 2 tuần với mục đích ổn định chất lượng trước khi sử dụng. Phân ủ hoai mục được bảo quản trong điều kiện nhiệt độ không khí bình thường, khô ráo, thoáng mát và tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời

Ưu điểm và nhược điểm của ủ phân hữu cơ

Ưu điểm:

• Tạo ra phân bón hữu cơ: Quá trình ủ phân hữu cơ tạo ra phân bón hữu cơ giàu dinh dưỡng, có khả năng cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng và cải thiện chất lượng đất.
• Không cần thiết chi phí đầu tư cao: Phương pháp ủ phân hữu cơ không đòi hỏi đầu tư ban đầu lớn cho việc mua sắm thiết bị hoặc xây dựng hệ thống.
• Giảm mùi và tạo môi trường sạch hơn: Quá trình phân hủy trong quá trình ủ phân giúp giảm khả năng tạo ra mùi khó chịu, tiêu diệt một số vi sinh vật gây bệnh trong chất thải.

Nhược điểm:

• Thời gian ủ kéo dài: Quá trình ủ phân hữu cơ thường kéo dài trong khoảng từ vài tuần đến vài tháng, tùy thuộc vào điều kiện môi trường và quy mô quá trình.
• Không tạo ra nguồn năng lượng tái tạo: So với một số phương pháp khác như hầm biogas, ủ phân hữu cơ không tạo ra nguồn năng lượng tái tạo như khí biogas có thể được sản xuất.

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về các phương pháp xử lý chất thải chăn nuôi lợn phổ biến hiện nay, bao gồm phương pháp sinh học, phương pháp hóa học và phương pháp vật lý. Mỗi phương pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng, tùy thuộc vào điều kiện và mục tiêu của từng trang trại. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có được những kiến thức cần thiết để áp dụng các phương pháp xử lý chất thải chăn nuôi lợn hiệu quả và bảo vệ môi trường. 

Phát triển toàn diện mô hình chăn nuôi cùng Vietstock 2023

Ngành nghề chăn nuôi tại Việt Nam hiện nay vẫn còn khá nhiều thách thức gây cho các đơn vị chăn nuôi gặp không ít khó khăn, và Vietstock – Triển lãm quốc tế hàng đầu Việt Nam về ngành chăn nuôi, thức ăn chăn nuôi và chế biến thịt được xem là một diễn đàn kinh doanh mà tại đây các doanh nghiệp có thể tìm được những hướng đi đúng đắn, mới mẻ giúp cho mô hình chăn nuôi được phát triển vượt bậc.

Vietstock năm nay sẽ được tổ chức từ ngày 11 đến 13 tháng 10 năm 2023 tại Trung tâm Hội chợ & Triển lãm Sài Gòn, TP.HCM, dự kiến sẽ có sự góp mặt của hơn 350 đơn vị trưng bày và hơn 11.000 khách tham quan thương mại & chuyên ngành.

Tại đây, các doanh nghiệp sẽ dễ dàng tiếp cận được các thông tin, xu hướng hướng mới của thị trường, cũng như những phương pháp, giải pháp công nghệ tiên tiến, kiến thức mới,… từ các chuyên gia đầu ngành và những đơn vị chăn nuôi hàng đầu đến từ hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ.

Đặc biệt, nếu như doanh nghiệp của bạn đang gặp khó khăn trong việc xử lý chất thải chăn nuôi thì Vietstock sẽ là điểm đến giúp bạn tháo gỡ khó khăn này và giúp mô hình của bạn phát triển bền vững.

Ngoài ra, Vietstock 2023 còn mang lại rất nhiều giá trị thiết thực khác, tham gia ngay hôm nay để không bỏ lỡ bất kỳ hoạt động nào của triển lãm!

————————–

Đăng ký trưng bày: https://vietstock.org/dat-gian-hang/

Đăng ký tham quan: https://ers.ubmthailand.com/vs23

————————–

Box thông tin:

Để biết thêm thông tin chi tiết, Quý vị vui lòng liên hệ Ban tổ chức:

• Ms. Trang – [email protected]
• Ms. Phương – [email protected] (Hỗ trợ đăng ký theo đoàn)
• Tel: (+84) 28 3622 2588